हमासको कब्जामा रहेका नेपाली विपिन जोशी जीवितै रहेको इजरायलको दाबी

इजरायली अधिकारीहरूका अनुसार २२ बन्धकहरू अझै ज्यान बाँचेर गाजामा रहेका छन्, तिनमध्ये एकमात्र गैर–इजरायली नेपाली विद्यार्थी विपिन जोशी

हमासद्वारा अपहरणमा परेका नेपाली विद्यार्थी विपिन जोशी जीवितै रहेको इजरायलले विश्वास गरेको छ। अमेरिकी दैनिक वासिङ्टन पोस्टले समाचार संस्था एपीको सहकार्यमा प्रकाशित गरेको रिपोर्टका अनुसार, इजरायलका अधिकारीहरूले हालसम्म २२ जना बन्धकहरू जीवितै रहेको आशा व्यक्त गरेका छन्, जसमा नेपालका विपिन जोशी पनि छन्।

तेल अविभस्थित एपीका पत्रकार मेलानी लिडम्यान र स्याम मेट्जले तयार पारेको रिपोर्टमा २४ वर्षीय विपिनलाई गाजामा अझै जीवित रहेको एकमात्र गैर–इजरायली बन्धकका रूपमा उल्लेख गरिएको छ। रिपोर्टका अनुसार इजरायली अधिकारीहरूले प्राप्त गरेका सूचनाहरूका आधारमा विपिन सुरक्षित तर कठिन अवस्थामै रहेको अनुमान गरिएको छ।

विपिन जोशी आक्रमण हुनु एक महिना अघि मात्र विद्यार्थी आदान–प्रदान कार्यक्रमअन्तर्गत कृषि अध्ययनका लागि इजरायल पुगेका थिए। उनी गाजाको सीमासँग नजिक रहेको किब्बुट्ज अलुमिम नामक क्षेत्रमा कार्यरत थिए। ७ अक्टोबर २०२३ मा हमासले इजरायलमाथि गरेको आक्रमणमा उक्त क्षेत्रमा रहेका १७ जना नेपाली विद्यार्थीमध्ये १० जनाको मृत्यु भएको थियो। विपिन भने आक्रमणको क्रममा लुकेर बसेको बंकरबाट घाइते अवस्थामा हमासको कब्जामा परेका थिए।

हाल गाजामा युद्धविराम सुरु भएको छ। यो युद्धविरामले करिब दुई वर्ष लामो युद्धको अन्त्यतर्फ महत्त्वपूर्ण कदम चालेको बताइन्छ। ७ अक्टोबर २०२३ को हमास आक्रमणपछि सुरु भएको युद्धमा करिब १,२०० जना इजरायली नागरिकको मृत्यु भएको थियो भने २५१ जनालाई अपहरण गरिएको थियो। गाजाको स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार, इजरायलले गरेको आक्रमणमा परी ६७ हजारभन्दा बढी प्यालेस्टिनी नागरिक मारिएका छन्, जसमा आधा महिला र बालबालिका छन्।

इजरायलका अनुसार हाल गाजामा ४८ जना बन्धकहरू रहेका छन्, जसमा अघिल्लो युद्धमा मारिएका एक सैनिकको शव पनि समावेश छ। इजरायलले कम्तीमा २५ जना बन्धकहरू ७ अक्टोबरको आक्रमणपछि नै मारिएको वा बन्दी अवस्थामा मृत्यु भएको पुष्टि गरेको छ। बाँकी करिब २० जनामध्ये कति जीवित छन् भन्ने स्पष्ट नभए पनि इजरायलले प्राप्त गरेका सूचनाहरूका आधारमा उनीहरू जीवितै रहेको विश्वास गरिएको छ।

शुक्रबारदेखि सुरु भएको युद्धविराम अनुसार बाँकी बन्धकहरूलाई ७२ घण्टाभित्र फिर्ता गरिने अपेक्षा गरिएको छ। यसको बदलामा इजरायलले करिब २,००० जना प्यालेस्टिनी कैदीहरूलाई रिहा गर्ने सहमति गरेको छ। तर हमासले सबै बन्धकहरूलाई हस्तान्तरण गर्न थप समय मागेको छ।

विपिनको परिवार अहिले पनि उनको सुरक्षित फिर्तीको प्रतीक्षामा छ। उनका परिवारजनहरूले हरेक स्तरमा प्रयास जारी राखेका छन्। उनकी १७ वर्षीया बहिनी पुष्पा जोशी हप्तामा एक पटक पश्चिम नेपालको आफ्नै घरबाट ८ घण्टा बस यात्रा गरेर काठमाडौं पुग्छिन् र दाजुको मुक्तिको माग गर्दै सरकारी अधिकारीहरूसँग भेट गर्छिन्। गत अगस्टमा जोशी परिवारले इजरायल यात्रा गरी “होस्टेज स्क्वायर, तेल अविभ” मा आयोजित प्रदर्शनमा भाग लिएका थिए र इजरायलका राष्ट्रपतिसँग भेटेर दाजु विपिनको रिहाइका लागि अपिल गरेका थिए।

संयुक्त राष्ट्रसंघ र स्वतन्त्र निकायहरूले गाजामा भएको मानवीय क्षतिको तथ्यांकलाई गम्भीर रूपमा लिएका छन्। करिब २० लाख जनसंख्या रहेको गाजामा अहिले ९० प्रतिशतभन्दा बढी मानिस विस्थापित भएका छन्। नेपाल सरकारले पनि विपिन जोशीको उद्धारका लागि कूटनीतिक पहल जारी राखेको बताएको छ।

आज विपिन जोशी अपहरणमा परेको ३३७ दिन पुगेको छ। नेपाली जनता र अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले उनको सुरक्षित फिर्तीको प्रतीक्षा गरिरहेका छन्।